Syr Ian McKellen yn cyhoeddi enw gwobr Shakespeare David Rowe-Beddoe Coleg Brenhinol Cerdd a Drama Cymru
Darllen mwy
Cwmni Richard Burton: o safbwynt rheoli llwyfan
Mae Cwmni Richard Burton y Coleg yn dwyn ynghyd ei adrannau Drama, gyda myfyrwyr Actio y flwyddyn olaf yn gweithio ochr yn ochr â myfyrwyr Cynllunio ar gyfer Perfformio a Rheoli Llwyfan a Theatr Dechnegol, a setiau yn cael eu creu gan ein myfyrwyr Adeiladu Golygfeydd.
Mae’r casgliad o sioeau y gaeaf hwn wedi dod â chynulleidfaoedd yn ôl i’r Coleg i rannu ein perfformiadau wyneb yn wyneb, a buom yn siarad â rhai o’n myfyrwyr Rheoli Llwyfan a Theatr Dechnegol am eu profiadau yn gweithio ar y tri chynhyrchiad.
Cyn-gynhyrchu – dechrau’r cynhyrchiad
Esboniodd Joe Hancock, rheolwr llwyfan Philip Pullman’s Grimm Tales yn Theatr y Bute, sut mae’r broses yn cychwyn.
‘Fe’i gelwir yn gam cyn-gynhyrchu a dyna lle mae’r ymarferion yn digwydd, gyda’r actorion yn dysgu eu llinellau ac yn gweithio â’r cyfarwyddwr.
Philip Pullman’s Grimm Tales -Cwmni Richard BurtonFel y rheolwr llwyfan, byddaf yn edrych ar y gyllideb ac yn ei rheoli, a sicrhau fy mod yn gweithio’n agos gyda’r Rheolwyr Llwyfan Cynorthwyol (ASM) a fydd yn edrych ar y propiau, gan wneud yn siŵr bod y cyfarwyddwr yn hapus a bod gofynion iechyd a diogelwch yn cael eu bodloni.
Profiad dysgu arbennig o bwysig i mi fu’r gwaith papur a dysgu sut mae asesiadau risg yn gweithio.’
Goruchwylio’r cynhyrchiad cyfan
Mae’r rheolwr llwyfan yn gyswllt rhwng aelodau’r tîm cynhyrchu.
‘Rydych chi’n dechrau gwerthfawrogi’r bobl mewn gwahanol adrannau yn llawer mwy,’ meddai Joe.
‘Rhaid i mi wneud yn siŵr bod pobl yn cael y wybodaeth ddiweddaraf. Un o fy rolau allweddol yw edrych ar y darlun mwy a goruchwylio’r cynhyrchiad yn ei gyfanrwydd yn gyson.'
'Yn y ffordd orau bosibl, dydw i erioed wedi bod mor flinedig. Mae fel bod â dim ond un peth ar eich meddwl, ymgolli’n llwyr yn y sioe.’Joe Hancock
Goleuo’r ffordd
Matthew Dean, cynllunydd goleuo ar gyfer One Man, Two Guvnors yn Theatr Richard Burton, sy’n esbonio sut yr oedd hon yn her newydd iddo. ‘Mae fy arddull arferol ar gyfer goleuo yn dywyll a di-liw gyda fflachiadau llachar, ond holl bwynt goleuo comedi yw eich bod yn mynd i mewn i’r llygaid a gwneud wynebau pobl i sefyll allan.
Defnyddiais fy arddull fy hun ac ychwanegu’r elfen honno, ond yn fwy, yn hytrach na thynn a bach, i greu’r effaith gywir. Fy nghyngor i yw – peidiwch â bod ofn bod yn feiddgar!
Mae comedi yn hollol wahanol i’r hyn rydw i wedi’i wneud o’r blaen, mae’n gyferbyniad mawr. Rhywbeth newydd, rydw i wrth fy modd ag ef.’
Goleuo a sain
Mae Emily Foster a James Stevenson, cynllunydd goleuo a chynllunydd sain Abigail’s Party yn Stiwdio Caird, ill dau yn eu hail flwyddyn ac yn archwilio’r rolau penodol hyn am y tro cyntaf.
‘Roeddwn i eisiau cynllunio goleuo ers tro ac yn hapus i gael y cyfle,’ meddai Emily. ‘Hwn hefyd oedd fy nhro cyntaf yn gweithio yn y Caird. Mae’n lleoliad mor unigryw, gyda nenfwd isel iawn, sy’n ei gwneud hi’n anodd ei oleuo, ond fe wnes i fwynhau’r her yn fawr ac rydw i’n eithaf balch o’r canlyniad.’
'Elfen allweddol Abigail’s Party yw nad ydych chi yn y parti mewn gwirionedd. Mae Parti Abigail ddau ddrws i lawr o’r man y mae’r ddrama’n digwydd,’ esboniodd y cynllunydd sain James.James Stevenson
‘Roedd yn her dod o hyd i gerddoriaeth roc o ansawdd da o’r cyfnod a gweithio gyda’r tîm i ddadansoddi’r hyn y byddai Abigail wedi bod yn gwrando arno.
‘Un o’r uchafbwyntiau i mi oedd defnyddio chwaraewr recordiau hyfryd iawn gyda’i seinyddion ei hun, ac roeddem yn gallu chwarae cerddoriaeth trwy’r rheini. Un her oedd bod yn rhaid i’r actorion roi’r nodwydd ar y recordiau. Roeddwn i wedi hen arfer â defnyddio un, felly roeddwn bob amser yn cadw llygad ar sut roedden nhw’n ei ddefnyddio.'
‘Gyda’r cwrs hwn rydym yn cael cyfleoedd i roi cynnig ar wahanol rolau. Mae’n wych eu bod nhw’n dysgu gwahanol lwybrau i chi gan ei fod yn caniatáu i chi benderfynu yn gynnar yn eich gyrfa beth yr hoffech arbenigo ynddo.’James Stevenson
Dod â’r cyfan ynghyd – wythnos ‘tech’
Esboniodd y cynllunwyr goleuo Emily a Matthew sut y daeth eu huchafbwyntiau yn ystod yr Wythnos ‘Tech’, lle mae holl elfennau’r cynhyrchiad yn dod ynghyd.
‘Roedd y tro cyntaf i ni redeg drwy’r elfennau goleuo yr oeddem wedi’u creu yn uchafbwynt go iawn,’ meddai Emily. ‘Roedd hi’n anodd cael darlun yn fy mhen o’r hyn roeddwn i’n ei greu, ac roeddwn wedi dechrau meddwl na fyddai’n edrych yn dda, ond pan welais i’r goleuo terfynol roedd yn edrych yn eithaf cŵl a dweud y gwir!’
‘Mae’n debyg mai fy hoff ran oedd cynllunio’r goleuo,’ esboniodd Matthew, ‘Gallwch chi chwarae o gwmpas gyda’r syniadau rydych chi wedi’u cael yn eich pen ers oesoedd a’u gwylio nhw’n dod yn fyw. Rydych yn cael deialog hyfryd iawn rhyngoch chi, y cynllunydd, y cyfarwyddwr a’ch rhaglennydd.
Rhaid iddo fod yn gydweithredol bob amser. Rwy’n caru’r ymdrech gydweithredol a chredaf mai dyna sy’n denu pobl i’r diwydiant hwn.’
Gweithio fel gweithwyr proffesiynol
Mae’r myfyrwyr Rheoli Llwyfan yn dechrau gweithio ar leoliadau sioe o’u blwyddyn gyntaf.
‘O ddechrau’r flwyddyn gyntaf, yn enwedig ar ôl y Nadolig, rydym yn y bôn yn cael ein trin fel gweithwyr proffesiynol,’ esboniodd Emily. ‘Mae hyn yn fuddiol, gan fod yn rhaid i chi weithio pethau allan drosoch eich hun.’
‘Mae’n eich meithrin, ond mae hefyd yn gwneud i chi orfod ymgymryd â rôl datrys problemau,’ meddai Matthew, ‘rwy’n credu bod hon yn elfen dda o’r hyn a gawn yma.’Emily Foster a Matthew Dean
‘Mae’r goruchwylwyr yn wych iawn am eich arwain yn ystod eich lleoliad,’ cytunodd James.
Symud allan
Wrth i’r sioeau ddod i ben, esboniodd Joe mai ei rôl nawr oedd trefnu’r gwaith symud allan: ‘Dim ond rhai elfennau y gallwch gynllunio ar eu cyfer. Pan ddewch chi i’r gofod mae’n sefyllfa wahanol.
Ond rhan o ddysgu’r swydd rheoli llwyfan yw dod i ddeall mai dim ond hyn a hyn y gallwch chi ei wneud, a pheidio â bod yn galed arnoch chi’ch hun.
'Mae’r tair blynedd yn y Coleg yn dilyn y cwrs wedi bod yn daith ynddi’i hun. Mae rôl y rheolwr llwyfan wedi bod yn daith hollol wahanol, ond mae’r ddwy wedi bod yn anhygoel.’Joe Hancock
